Koelie is het Maleise woord voor een Chinese of Indonesische landarbeider
December 8, 2012 No Comments
Koelie is het Maleise woord voor een Chinese of Indonesische landarbeider. In 1727 beschreef dr. Engelbert Kämpfer “koelies” als havenwerkers die Nederlandse koopvaardijschepen uitlaadden in Nagasaki. De term wordt in het Nederlands specifiek gebruikt voor koloniale contractarbeiders (loonslaven) uit de negentiende, twintigste en eenentwintigste eeuw.
Het woord is denigrerend: moeten werken als een koelie (mensonwaardig); koeliewerk zwaar, vernederend en eentonig.
De vraag naar koelies kwam in Nederlands-Indië en Suriname op na de afschaffing van het cultuurstelsel. Tijdens het cultuurstelsel was de bevolking via de inheemse hoofden verplicht om 1/5 deel van de opbrengst van hun land af te staan aan de Nederlanders. Na de afschaffing van het cultuurstelsel door de agrarische wetten van eind jaren 1860 werd de landbouw vrijgegeven aan private ondernemers.
De ondernemers kregen stukken grond in gebruik van de Nederlandse overheid en begonnen hierop plantages voor thee, koffie, suiker en tabak. Zij werkten met arbeidscontracten, loonarbeid en werknemers. Vooral op Sumatra waren de arbeidskrachten schaars. Hier haalden de ondernemers dus grote hoeveelheiden koelies uit het overbevolkte Java en China naar toe.
Die werknemers waren koelies, dus de Chinezen en Javanen, die deze vorm van werk als enige mogelijkheid zagen om inkomsten te verwerven. In sommige bronnen wordt vermeld dat de koelies op basis van vrijwilligheid werden geworven, maar daar past wel wat reserve bij. Ze werden veelal in de val gelokt door ronselaars en die val klapte dicht met vooruitbetaling van een deel van het loon, zodra het driejarige contract werd getekend. Vervolgens werden zij ondervoed en uitgebuit, zodanig dat ze aan het eind van de contractsperiode op sterven na dood waren.
Het draaiend houden van een plantage in een oerwoud bracht heel zwaar werk met zich mee. De koelies waren gebonden aan hun plantages en de huisvesting en hygiënische voorzieningen waren barbaars. Naast hun dagtaak van minimaal 12 uren moesten ze ook voor hun eigen maaltijden zorgen en het loon was onvoldoende om het nodige te kopen.
Ik kan het niet volgen dat “slimme” mensen onder ons of moet ik zeggen “asociale figuren” nog steeds niet door hebben dat Hindoestanen niet met koelies geassocieerd mag worden! Het vreemde doet zich echter voor, dat het zwaar beladen term uitsluitend in Suriname en Nederland gebruikt wordt.
Het beeld van slavernij als Westerse misdaad van de 16e tot de 19e eeuw is niet volledig. Slavernij bestaat namelijk minstens zolang als de geschiedschrijving. Het Oude Egypte, Oude Griekenland, de Romeinen, maar ook modernere Afrikaanse en Arabische culturen maakten en maken veelvuldig gebruik van slaven. Slavernij kwam ook in de Chinese, Indische en Amerikaanse indianenculturen voor. Het blijft onmenselijk en barbaars!
There is no ads to display, Please add some
Sorry, the comment form is closed at this time.